[1] Verba Congregantis, filii Vomentis. Visio quam locutus est vir cum quo est Deus, et qui Deo secum morante confortatus, ait :

[2] Stultissimus sum virorum,
et sapientia hominum non est mecum.
[3] Non didici sapientiam,
et non novi scientiam sanctorum.
[4] Quis ascendit in cælum, atque descendit ?
quis continuit spiritum in manibus suis ?
quis colligavit aquas quasi in vestimento ?
quis suscitavit omnes terminos terræ ?
quod nomen est ejus, et quod nomen filii ejus, si nosti ?
[5] Omnis sermo Dei ignitus :
clypeus est sperantibus in se.
[6] Ne addas quidquam verbis illius,
et arguaris, inveniarisque mendax.
[7] Duo rogavi te :
ne deneges mihi antequam moriar :
[8] vanitatem et verba mendacia longe fac a me ;
mendicitatem et divitias ne dederis mihi :
tribue tantum victui meo necessaria,
[9] ne forte satiatus illiciar ad negandum,
et dicam : Quis est Dominus ?
aut egestate compulsus, furer,
et perjurem nomen Dei mei.
[10] Ne accuses servum ad dominum suum,
ne forte maledicat tibi, et corruas.

[11] Generatio quæ patri suo maledicit,
et quæ matri suæ non benedicit ;
[12] generatio quæ sibi munda videtur,
et tamen non est lota a sordibus suis ;
[13] generatio cujus excelsi sunt oculi,
et palpebræ ejus in alta surrectæ ;
[14] generatio quæ pro dentibus gladios habet,
et commandit molaribus suis,
ut comedat inopes de terra,
et pauperes ex hominibus.
[15] Sanguisugæ duæ sunt filiæ,
dicentes : Affer, affer.
Tria sunt insaturabilia,
et quartum quod numquam dicit : Sufficit.
[16] Infernus, et os vulvæ,
et terra quæ non satiatur aqua :
ignis vero numquam dicit : Sufficit.
[17] Oculum qui subsannat patrem,
et qui despicit partum matris suæ,
effodiant eum corvi de torrentibus,
et comedant eum filii aquilæ !

[18] Tria sunt difficilia mihi,
et quartum penitus ignoro :
[19] viam aquilæ in cælo,
viam colubri super petram,
viam navis in medio mari,
et viam viri in adolescentia.
[20] Talis est et via mulieris adulteræ,
quæ comedit, et tergens os suum
dicit : Non sum operata malum.
[21] Per tria movetur terra,
et quartum non potest sustinere :
[22] per servum, cum regnaverit ;
per stultum, cum saturatus fuerit cibo ;
[23] per odiosam mulierem, cum in matrimonio fuerit assumpta ;
et per ancillam, cum fuerit hæres dominæ suæ.

[24] Quatuor sunt minima terræ,
et ipsa sunt sapientiora sapientibus :
[25] formicæ, populus infirmus,
qui præparat in messe cibum sibi ;
[26] lepusculus, plebs invalida,
qui collocat in petra cubile suum ;
[27] regem locusta non habet,
et egreditur universa per turmas suas ;
[28] stellio manibus nititur,
et moratur in ædibus regis.
[29] Tria sunt quæ bene gradiuntur,
et quartum quod incedit feliciter :
[30] leo, fortissimus bestiarum,
ad nullius pavebit occursum ;
[31] gallus succinctus lumbos ;
et aries ; nec est rex, qui resistat ei.
[32] Est qui stultus apparuit postquam elevatus est in sublime ;
si enim intellexisset, ori suo imposuisset manum.
[33] Qui autem fortiter premit ubera ad eliciendum lac exprimit butyrum ;
et qui vehementer emungit elicit sanguinem ;
et qui provocat iras producit discordias.